Vận dụng yếu tố tạo hình trong tranh

Nghệ thuật tạo hình là nghệ thuật sáng tạo hình tượng cụ thể, sinh động, gợi cảm bằng đường nét, màu sắc, hình khối.

Vận dụng yếu tố tạo hình trong nghiên cứu

Lịch sử mĩ thuật là bộ môn nghiên cứu Lịch sử chuyên ngành đặc thù. Trong đó, nhiệm vụ và trọng tâm nghiên cứu là đối tượng tác phẩm, tác giả theo thời gian, lịch đại; theo địa lý là lãnh thổ, dân tộc, quốc gia; theo xu hướng phát triển là khuynh hướng, trường phái. Chính vì vậy, phương pháp luận của lịch sử mĩ thuật là tôn trọng các chứng lý, tư liệu, hiện vật, con người của lịch sử vốn có. Đồng thời vận dụng, tổng hợp, đưa ra các nhận định, hay đưa ra các dự báo về các yếu tố tương tác của một quá trình vận động đặc thù.

Yếu tố tạo hình trong hội họa

Nghiên cứu lịch sử mĩ thuật chúng ta có được phương pháp thống kê, phân loại theo nhóm đặc trưng, phong cách, kỹ thuật, một cách thuận lợi. Đồng thời vận dụng các quy luật về sự khác nhau trong cách biểu đạt của các tác giả khác nhau, thông qua sự nhấn mạnh đến những yếu tố về không gian, ánh sáng, hình, nét, mảng, khối, tương quan, tương phản màu sắc. 

Dựa trên những đặc thù của yếu tố tạo hình và đặc trưng riêng của yếu tố chủ đạo trong tranh của mỗi tác giả, sự ưa dùng về màu, hình, khối, ánh sáng, không gian. trở thành phong thái riêng trong tác phẩm của họ, như một “thương hiệu” riêng của mỗi hoạ sĩ. Chính vì vậy, khi chúng ta có thể vận dụng yếu tố tạo hình trong nghiên cứu tranh thì sẽ khiến bức tranh ấn tượng hơn. Thông qua đặc trưng của từng tác phẩm cụ thể mà phân loại nhóm nghệ thuật khác nhau như: Phật giáo Ấn Độ bản địa  khác với các nhóm nghệ thuật Phật Giáo khác khi đầu công nguyên được phát tán sang khu vực Đông Nam Á và Trung Hoa, Nhật Bản. Cũng tương tự khi người Việt Nam sử dụng chất liệu sơn dầu của châu Âu, thì tinh thần, đặc trưng Việt vẫn không thay đổi, Ví như các hoạ phẩm của Tô Ngọc Vân (Thiếu nữ bên hoa huệ), hay Trần Văn Cẩn (Em Thuý).   

Vận dụng yếu tố tạo hình trong sáng tác

Cần nhận thức tốt vấn đề có tính đặc trưng của quá trình sáng tạo nghệ thuật và đặc trưng tác phẩm nghệ thuật, là một tất yếu khách quan. Chính vì những tiềm năng về kỹ thuật, về vốn nghệ thuật, tư chất thẩm mĩ của mỗi tác giả có được, là cơ sở để có thể tạo nên các đặc trưng đó. Mặt khác, mỗi tác giả có một tư chất riêng, có một phong thái riêng trong tác phẩm. Khi chúng ta hiểu rõ được các yếu tố tạo hình thì có thể áp dụng yếu tố tạo hình trong sáng tác tranh một cách hiệu quả nhất. Phong thái đó, là chất biểu cảm chủ quan của họ về một thế giới khách quan, đã qua lăng kính chủ quan của mỗi người, được biến dạng theo các khuôn mẫu, chuẩn mực riêng. Tác phẩm của họ chỉ là một sản phẩm nhất định có được trong một trạng thái hưng phấn nhất định. 

Không có phong cách vẽ nào tối ưu cả, không có phong cách nghệ thuật này hơn phong cách nghệ thuật kia, cùng một đối tượng thẩm mĩ thì có rất nhiều cách biểu hiện. Trong lịch sử mĩ thuật, các trường phái mĩ thuật luôn luôn biến đổi. Hầu như một quy luật, không có phong cách nghệ thuật nào trường tồn, vì sao vậy? Các môn đệ của Raphael tại sao không muốn đi theo phong cách của bậc thầy nữa? Tại sao nghệ thuật Hy-La không tái xuất hiện như nguyên mẫu, mà chỉ là một tinh thần mang tính chính trị cho các họa sĩ thời Phục Hưng châu Âu?

Điều đó chỉ có thể giải thích là: “nghệ thuật là một sản phẩm đặc biệt, duy nhất do chính con người tạo ra, có thể mang lại niềm khoái cảm vĩnh hằng cho chính mình”- (K.Mác, Bàn về nghệ thuật, NXb Chính trị quốc gia, Tr.235). Do vậy chúng ta cần chủ động rèn luyện kiên trì cho mình một năng lực và kiên định với thủ pháp sáng tác mà mình coi là sở trường.