Phương pháp vẽ tranh hình họa tĩnh vật đẹp

Hình họa yêu cầu người vẽ nắm vững các môn học về ‘Giải phẫu tạo hình’, ‘Luật xa gần‘. Vẽ hình họa tĩnh vật là một nghệ thuật diễn tả trên mặt phẳng 2 chiều như mặt giấy, mặt vải, mặt tường… nhưng phải sử dụng các phương pháp khoa học về đo tỷ lệ, về diễn hình khối, về xa gần trong không gian để biểu hiện được chiều sâu của cảnh vật.

1. Quan sát – nhận xét mẫu vẽ 

Cách vẽ hình họa tĩnh vật được tốt ta phải quan sát để nắm được, hiểu được đối tượng về hình dáng chung, về cấu trúc, về màu sắc, về  đậm nhạt, về tỉ lệ của nó.

Quy trình quan sát từ bao quát đến chi tiết:

• Quan sát bao quát : là nhìn hình dáng chung của từng đồ vật là hình gì, dạng hình gì. Đậm nhạt giữa các đồ vật cái nào đậm và cái nào sáng. Vị trí các đồ vật cái nào đứng trước, cái nào sau.
• Quan sát chi tiết như : QS về cấu trúc các bộ phận của đồ vật là hình gì, khối gì. QS về tỉ lệ của các bộ phận về chiều cao và chiều rộng. QS về đậm nhạt để phân biệt được các tương quan giúp cho vẽ đậm nhạt tốt hơn (QS màu sắc nếu là vẽ hình hoạ màu). QS về chất liệu của đồ vật để biểu cảm chất. 

Quan sát sẽ giúp bạn vẽ hình họa tĩnh vật tốt và cho nhận xét về đối tượng đúng, rõ ràng và khách quan, cách quan sát này giúp người vẽ không rơi vào chi tiết vụn vặt, mà tập trung vào cái hình mảng lớn, đậm nhạt chính của đối tượng.

 2. Bố cục

Là sắp xếp hình khối, mảng, đường nét, đậm nhạt, màu sắc sao cho cân đối, hợp lý trên khuôn khổ giấy đã cho. Không to quá, không nhỏ quá hoặc không bị lệch. 

3. Các bước tiến hành cách vẽ

Phương pháp vẽ hình họa tĩnh vật là chỉ ra cho người học biết vẽ cái gì trước, cái gì sau. Cách tiến hành thực hiện từ bao quát đến chi tiết.

Bước 1: Vẽ khung hình chứa đựng mẫu vẽ

Nếu là mẫu ghép thì tìm khung hình chung và khung hình riêng.

• Phác khung hình chung: Dùng que đo để xác định chiều rộng nhất và chiều cao nhất của vật mẫu để xác định mẫu vật nằm trong khung hình chữ nhật dọc hoặc ngang hay hình vuông. 
• Khi phác khung hình chung chú ý sắp xếp khung hình hợp lý như: phía trên và phía vật thấp thừa ít giấy hơn phía dưới và phía vật cao (minh hoạ)
• Phác khung hình riêng: Đo chiều rộng và chiều cao của từng đồ vật so sánh tỉ lệ với khung hình chung để phác khung hình riêng nằm trong khung hình chung, khung hình riêng phải đảm bảo tỉ lệ của mẫu vật thật. 

Phác khung hình chung

Bước 2:  Tìm tỉ lệ bộ phận đánh dấu trên khung hình riêng 

Đo tỉ lệ các bộ phận của vật mẫu rồi đánh dấu vị trí tỷ lệ các bộ phận trên khung hình riêng. Khi tìm tỉ lệ các bộ phận cần so sánh giữa chiều rộng với chiều cao của đồ vật, với vật bên cạnh và so sánh với khung hình chung để có kích thước gần với mẫu.

Tìm tỉ lệ các bộ phận

Bước 3:  Vẽ phác hình 

Dựa vào các vị trí đánh dấu tỉ lệ các bộ phận ta phác hình vẽ bằng các nét thẳng, nét phác nhẹ, hoạt, qui hình vẽ về các hình hình học, dạng hình hình học, tạo nên hình dáng cơ bản của mẫu. 

Phác hình

Bước 4:  Vẽ chi tiết và chỉnh hình

Dựa vào nét phác thẳng ta vẽ các nét cong, nét thẳng cho hình vẽ đúng với mẫu vẽ. Các nét vẽ chi tiết có thể không trùng với nét vẽ phác, bởi nét phác chỉ là hướng đi của nét vẽ chính. Khi vẽ chi tiết xong ta quan sát bài vẽ với mẫu vẽ để chỉnh hình cho đúng, không nên tẩy xoá nhiều. 

Vẽ chi tiết

Bước 5: Vẽ đậm nhạt

• Quan sát hướng ánh sáng, quan sát mẫu vẽ để phân diện đậm nhạt, chú ý đến ba tương quan đậm nhạt chính là: Đậm, trung gian (đậm vừa) và sáng. Phác mảng bóng ngã của vật trên nền. Khi phân diện đậm nhạt chú ý tới 3 loại bóng: bóng chính, bóng ngã, bóng phản quang 
• Gạc chì tạo đậm nhạt trên các mảng đã phân diện. Vẽ phần đậm trước đến phần trung gian và phần sáng vẽ sau cùng, khi vẽ đậm nhạt phải luôn so sánh tương quan chung của bài vẽ với mẫu. Chú ý khi gạc chì thì đan cắt hướng các lớp đan để tránh bị lì chì, khoảng cách của các nét vừa phải, nếu thưa quá thì mảng đậm nhạt thô, nếu dầy quá dễ bị lì, nhọ bài. 

Vẽ đậm nhạt