Nghệ thuật Ba-roc

"Những nhân tố tạo điều kiện cho nghệ thuật Ba-rốc nảy nở và phát triển là nhà thờ, hoàng gia và các lớp thị dân. Người Anh cho nghệ thuật Ba-roc là phông trào nổi trội của nghệ thuật châu Âu giữa thời kì Kiểu cách (Maniérism) là Rococo)”. Theo Từ điển thuật ngữ Mĩ thuật phổ thông  (1996) NXb VHTT

Vài nét về nghệ thuật Ba-rốc 

Lịch sử nghệ thuật Baroque bắt nguồn từ Phục Hưng Ý, bắt đầu vào khoảng năm 1600 tại Rome và Ý, sau đó lan ra khắp châu Âu và cả những thuộc địa ở Tân thế giới cho tới cuối thế kỷ 18. Cái đẹp của tranh thời Phục hưng là các đẹp hài hoà, cân đối của tất cả các yếu tố như đường nét, hình khối, bố cục, màu sắc, ánh sáng.. Nhưng ở tranh của Anniban Carat-xo và Caravagio ánh sáng được tập trung chiếu dọi vào những  phần chính, phần trong tâm của tác phẩm. Cách bố trí ánh sáng như vậy gây ấn tượng, cảm xúc mạnh cho người xem. So với trang thời kì Phục hưng, điều này dễ dàng phân biệt, ánh sáng mạnh, tập trung như vậy là ánh sáng nghệ thuật Baroc (Baroque), phong cách Baroc.

Bức tranh cái chết của thánh nữ đồng trinh

Anh em nhà Caratxo chủ trương thành lập trường hoạ đào tạo các nghệ sĩ theo hệ thống lí thuyết cơ bản. Ngược lại Caravagio lại tôn thờ tự nhiên. Ông không hề ưa thích các khuôn mẫu cổ điển Phục hưng, cũng như không thích cái đẹp lí tưởng, mẫu mực. Ông theo đuôi cái đẹp duy thực (Naturalisme). Cùng với Caravagio thể loại tanh tĩnh vật ra đời. Caravagio đã làm một cuộc cách mạng cả về đề tài lẫn kĩ thuật. Về kĩ thuật chủ yếu là đổi mới về cách diễn tả ánh sáng, hay còn gọi  là khuynh hướng "Luminisme" (trong diễn tả ánh sáng). Lối vẽ ánh sáng Baroc của Caravagio đã gây ảnh hưởng lớn trong nghệ thuật châu Âu từ thế kĩ VII đến các thế kỉ sau.

Có nhiều nghệ sĩ đã học theo lối diễn tả ánh sáng này, đồng thời phát triển lên mức cao hơn như trong tranh của hoạ sĩ Rambrăng, Hà Lan. Ta hãy xem tranh Người đánh đàn luýt hay sự hoài nghi của Tomat của Caravagio sẽ thấy rõ đặc điểm của Baroc, khởi sự từ ý. Trung tâm lớn thứ hai của nghệ thuật Baroc là xứ Phờ-lăng-đrơ (Flandre) ở Bắc Âu. Xứ Phờ-lăng-đrơ trước thế kỉ XVII gồm các vùng đất ngày nay là Bỉ, Hà Lan và một phần của nươc Pháp. 

Người nghệ sĩ nổi tiếng nhất của xứ Phờ-lăng-đrơ là Peter paul Rubens (Pierre Paul Rubens 1577-1640). Ông được sinh ra ở Đức. Sau khi cha ông mất, mẹ ông đã đưa gia đình trở về An-ve (Anvers) nơi quê hương yêu dấu. Rubens chủ yếu sống và làm việc ở đây. Năm 1598 Rubens  được công nhận là hoạ sĩ An-ve. Sau đó năm 1600 ông sang ý. Người ta thường so ông với Picasso thế kỷ XX và ông thực sự là một người khổng lồ (Titant). Trường hoạ của ông và chính ông đã làm cho Anvers trở thành trường hoạ lớn của châu Âu thế kỉ XVII.

Một trung tâm khác của nghệ thuật Baroque là Tây Ban Nha. ở đây cũng chịu ảnh hưởng lối vẽ của Ca-ra-va-giơ. Một trong những người đầu tiên của hội hoạ Baroc Tây an Nha là Ribera (José deRibera 1591- 1652) và Vê-lat-skê (Vélasquez 1599-1660). Ta có thể kể đến các tranh như Các thị nữ; Trao chìa khoá thánh Brê-đa; Thần vệ nữ soi gương, hay Lò rèn của Vin-canh (Vulcain).

Nghệ thuật Baroc ở Hà lan có một tên tuổi của Rembrandt 1606-1669. Tác phẩm Tuần đêm của Rem-brăng là một kiệt tác. 

Thánh Magơrit-(Penter Paul Rubens)

Hạ xác từ trên cây thánh giá tranh của Penter Paul Rubens

Tuần tra đêm Rembrandt 1642

Móc mắt Samson Rembrandt

Tánh gia trên thềm. Nicolas Poussin

Diegio Velasquez

Mức đau khổ tranh của Jusepe de Ribera